Bài được đưa lên Internet ngày: 02/02/2022
Kể từ tháng 6/2021, nhờ vào trợ cấp từ Quỹ Arcadia, Creative Commons đã và đang phát triển chương trình Văn hóa Mở / Open GLAM (bản dịch sang tiếng Việt) của chúng tôi để giúp biến đổi các cơ sở và hỗ trợ họ khi họ ôm lấy văn hóa mở và tất cả những lợi ích nó tạo ra cho họ và các cộng đồng của họ. Nhiệm vụ cốt lõi của chúng tôi là để xúc tác cho các phòng trưng bày, thư viện, kho lưu trữ, và viện bảo tàng - GLAM (Galleries, Libraries, Archives and Museums) chia sẻ các bộ sưu tập của họ trên trực tuyến càng tự do và mở càng tốt theo các cách thức có sự tham gia, tương tác, bền vững, có đạo đức, và công bằng.
Đây là tổng quan những gì chúng tôi đã làm trong các tháng gần đây.
Open Culture VOICES
Open Culture VOICES Vlog của chúng tôi gồm một loạt các cuộc phỏng vấn ngắn với hàng tá các chuyên gia GLAM Mở từ khắp nơi trên thế giới, tất cả họ mang đến các quan điểm độc đáo của họ, với nhiều ngôn ngữ khác nhau, về việc mở ra nội dung di sản trên trực tuyến như thế nào. Chúng tôi đã hỏi tất cả các khách mời của chúng tôi 4 câu hỏi như nhau: (1) Lợi ích chính của GLAM Mở là gì? (2) Đâu là các rào cản? (3) Bạn có thể chia sẻ vài điều ai đó đã nói với bạn mà đã khai sáng cho bạn về GLAM Mở? (4) Bạn có thông điệp cá nhân nào cho những ai còn ngại ngùng mở ra các bộ sưu tập không? Các câu trả lời của họ hé lộ không chỉ các ưu điểm của GLAM Mở và sức mạnh chuyển tải của truy cập mở tới di sản văn hóa, mà còn cả các khó khăn trở ngại trên con đường đó. Đón xem 2 video mỗi tuần trên website của chúng tôi và trên các kênh phương tiện truyền thông xã hội.
Các công cụ phạm vi công cộng của GLAM
Trong Ngày Phạm vi Công cộng (Public Domain Day), chúng tôi đã khởi xướng Công cụ phạm vi công cộng của CC - Cần đánh giá, một khảo sát trên trực tuyến để kiểm thử liệu các công cụ của CC có phù hợp mục đích để làm cho di sản văn hóa sẵn sàng hay không. Chúng tôi đang tiếp cận tới những người thực hành và các chuyên gia GLAM để giúp tạo ra bức tranh rõ ràng hơn về sử dụng các công cụ phạm vi công cộng của CC, CC0 và Dấu Phạm vi Công cộng - PDM (Public Domain Mark). Các công cụ đó phục vụ để truyền đạt tình trạng phạm vi công cộng của nội dung và ra dấu hiệu nó có thể được sử dụng vì bất kỳ mục đích gì, miễn phí, không cần sự cho phép về bản quyền. Các GLAM là những người sử dụng chính các công cụ CC - gần 5 triệu tác phẩm từ các bộ sưu tập GLAM đã được phát hành sử dụng các công cụ của chúng tôi. Chúng tôi hướng tới việc học hỏi từ dữ liệu thu thập được, và hy vọng họ sẽ hướng dẫn chúng tôi ở đâu và khi nào hành động khi chúng tôi tiếp tục xây dựng và cải tiến hạ tầng chia sẻ để hỗ trợ cho việc chia sẻ tốt hơn di sản văn hóa. Khảo sát có thể được trả lời bằng tiếng Anh, Pháp, và Tây Ban Nha cho tới ngày 15/02/2022.
Lắng nghe câu chuyện mới nhất từ Tệp âm thanh Tư duy Mở của CC
Không quên Brigitte Vézina, Giám đốc Chính sách, Văn hóa Mở, và GLAM của CC, trong câu chuyện mới nhất về Tư duy Mở … từ Creative Commons. Chúng tôi thảo luận mọi điều bạn cần biết về chương trình Văn hóa Mở/GLAM Mở của Creative Commons và tin tức và các cơ hội thú vị chúng tôi có trong kho.
Các trường hợp điển hình GLAM
Vào tháng 10 năm ngoái, chúng tôi đã khởi xướng Lời kêu gọi Mở cho các trường hợp điển hình GLAM và đã mời các thành viên từ cộng đồng của chúng tôi chia sẻ các câu chuyện của họ từ các cơ sở ở Bán cầu Nam hoặc từ những người đã tham gia với các cộng đồng còn chưa có đại diện hoặc còn chưa được phục vụ đúng mức. Chúng tôi hướng tới việc xuất bản tám trường hợp điển hình thành công trong tháng này và chia sẻ các câu chuyện đầy cảm hứng của họ từ Brazil, Balan, Chile, Ấn Độ, Pakistan và Nigeria. Chúng tôi hy vọng phát hiện được đa dạng và toàn diện các địa điểm tham gia với cộng đồng GLAM Mở.
Khởi động cuộc thi nghệ thuật kết hợp của Văn hóa Mở
Việc chia sẻ mở thú vị ở chỗ tiềm năng hầu như vô hạn của nó để mở khóa sáng tạo khi mọi người khám phá, chia sẻ, và kết hợp di sản văn hóa. Khi nội dung là truy cập mở, bất kỳ ai cũng có thể sử dụng lại nó, xây dựng dựa vào nó, và sáng tạo bất kỳ điều gì mới và bất ngờ. Đó là ý tưởng đằng sau cuộc thi Nghệ thuật Kết hợp Văn hóa Mở sắp tới của chúng tôi. Những người tham gia sẽ được mời sử dụng lại các tác phẩm thuộc phạm vi công cộng hoặc được cấp phép mở như các tranh, ảnh, bản vẽ, .v.v. để sáng tạo các tác phẩm nghệ thuật gốc. Đây không chỉ là cách để trưng bày tính sáng tạo đương thời, mà còn là phương tiện để tìm hiểu tầm quan trọng của cơ sở hạ tầng của CC đối với việc phổ biến và phục hưng văn hóa.
Nền tảng GLAM của CC và các nhóm làm việc của nó
Nền tảng GLAM Mở của CC (bản dịch sang tiếng Việt) cung cấp không gian cho những người chuyên nghiệp về GLAM và các nhà biện hộ mở để chia sẻ các tài nguyên, thúc đẩy cộng tác và nâng cao nhận thức về truy cập mở tới di sản văn hóa. Chúng tôi ở CC may mắn làm việc với cộng đồng toàn cầu, và có nhiều cơ hội để tham gia. Chúng tôi duy trì các cuộc gọi hàng tháng, và trong suốt năm 2022, vài nhóm làm việc sẽ tham gia vào các thảo luận để xử lý các vấn đề đang nổi lên, như các bộ sưu tập di sản dân gian và bản địa, các tư liệu di sản từ các sáng kiến do cộng đồng dẫn dắt, tác động của việc sử dụng lại di sản văn hóa, việc bảo tồn di sản văn hóa đương thời, và các mô hình “ghi công” cho các tư liệu thuộc phạm vi công cộng. Các nhóm khác sẽ phát triển các tài nguyên thực hành, như biên mục và bảng chú giải của GLAM Mở. Nếu điều này là cần cho bạn, hãy chắc chắn trở thành thành viên của nền tảng và đăng ký với danh sách thư của chúng tôi.
Tài liệu chính sách về các GLAM của CC
CC ảnh hưởng đến chính sách toàn cầu nhằm hạ thấp các rào cản bản quyền (bản dịch sang tiếng Việt) đối với việc truy cập và tái sử dụng phổ biến di sản văn hóa được lưu giữ trong các GLAM. Chúng tôi làm việc để đảm bảo rằng các mối quan tâm, các lo ngại và các nhu cầu của công chúng và các GLAM trong việc hoàn thành sứ mệnh lợi ích công của họ được cân bằng với những thứ đó của những người nắm giữ các quyền theo một cách thức công bằng. Như một phần của nền tảng bản quyền (bản dịch sang tiếng Việt), chúng tôi đã phát triển một bản dự thảo chính sách tạm thời có tựa đề “Hướng tới việc chia sẻ tốt hơn di sản văn hóa - Chương trình nghị sự về cải cách bản quyền”. Nó có ý định như một điểm tham chiếu cho công việc biện hộ của CC trong cải cách bản quyền trong bối cảnh di sản văn hóa, với trọng tâm nhằm vào các vấn đề phát sinh trong môi trường kỹ thuật số. Hy vọng nó sẽ phục vụ để hỗ trợ cho cộng đồng CC trong các nỗ lực biện hộ khác nhau, hướng dẫn các nhà hoạch định chính sách trong quá trình làm luật của họ, và thông tin cho bất kỳ ai có quan tâm trong các vấn đề chính sách xoay quanh việc truy cập và sử dụng lại văn hóa và di sản văn hóa. Tài liệu thừa nhận vai trò then chốt của các GLAM trong việc bảo tồn và cung cấp quyền truy cập tới kiến thức và văn hóa cho tất cả các thành viên của xã hội. Nó sẽ rất sớm được xuất bản trên website của CC, hãy theo dõi không gian này!
Khởi xướng nhóm đầu tiên Chứng chỉ GLAM
Chương trình Chứng chỉ CC cung cấp các khóa học chuyên môn sâu về các giấy phép CC, các thực hành mở và các đặc tính của Những điều chung (Commons). Các khóa học gồm các tài liệu đọc, câu đố, thảo luận, và bài tập thực hành để phát triển các kỹ năng mở của người học. Vào ngày 31/01, CC đã chào đón nhóm chứng chỉ GLAM mới đầu tiên của mình. Chứng chỉ CC cho các GLAM là một khóa đào tạo phát triển nghề nghiệp cho các cơ sở hoặc các nhóm cộng đồng tham gia trong di sản văn hóa hoặc di sản tài liệu (Documentary Heritage). Khi nhiều GLAM hơn thích nghi với các khán thính phòng và người sử dụng trên trực tuyến, họ thường tìm kiếm các công cụ, sự tinh thông và sự hỗ trợ cộng đồng về pháp lý của CC. Các cơ sở di sản văn hóa chia sẻ mục tiêu chung với CC: để làm cho kiến thức và văn hóa là truy cập được toàn cầu. Trong chương trình Chứng chỉ CC cho GLAM, các thành viên cộng đồng sẽ phát triển khả năng truy cập mở tới di sản văn hóa. Họ sẽ phát triển sự hiểu biết sâu hơn về việc cấp phép mở và cân nhắc bản quyền với các dự án số hóa, Các tuyên bố Quyền, các Nhãn Kiến thức Truyền thống, làm việc với phạm vi công cộng, và hơn thế nữa. Những người tham gia Chứng chỉ CC cho GLAM cũng sẽ có được quyền truy cập tới cộng đồng toàn cầu những người chuyên nghiệp và các nhà hoạt động xã hội làm việc hướng tới những thay đổi tương tự về chính sách và văn hóa tại các cơ sở di sản văn hóa của riêng họ.
Có quan tâm để hiểu biết nhiều hơn về công việc của CC về di sản văn hóa? Hãy liên hệ: info@creativecommons.org.